RockShox Reba SL
Πήρατε νέο ποδήλατο με την αναρτησούλα του και είστε έτοιμοι για τις βόλτες σας στο βουνό! Ή μάλλον αναβαθμίσατε αυτή την παλιά που πλέον ήταν κούτσουρο και κάνει πια μόνο για βαρίδι στο ψαροντούφεκο. Όπως και να 'χει μπροστά σας έχετε ένα τεχνολογικό επίτευγμα γεμάτο με διακόπτες και βαλβίδες που μερικές φορές σας μπερδεύει. Εδώ θα σας δείξω πως θα κάνετε τις πρώτες ρυθμίσεις για να βγείτε παγανιά στα μονοπάτια!
Πριν καν αρχίσουμε καλό θα ήταν να ξέρετε πως εδώ θα ασχοληθούμε με ρυθμίσεις που βρίσκονται έξω στην ανάρτηση, οπότε δε θα χρειαστούμε πολλά εργαλεία. Τα πιο σημαντικά παρατρεχάμενα για να ρυθμίσουμε σωστά το νέο μας γουρουνάκι είναι κλιπσάκια (zip ties) με τα οποία θα καλύψουμε ένα καλάμι, ένα μικρό χάρακα για να ρυθμίσουμε το βύθισμα αργότερα και τέλος για όσους έχουν προμηθευτεί ανάρτηση με αέρα, τότε μία τρόμπα για αναρτήσεις.
Ρύθμιση Βύθισης
Οι αναρτήσεις λειτουργούν καλύτερα όταν ανεβαίνοντας επάνω για να φύγουμε βυθίζονται μέσα λίγα εκατοστά από το βάρος μας, δίνοντας ένα πλεονέκτημα όταν θα χρειαστεί να περάσουμε από μικρές ανωμαλίες, ή αργότερα από πολύ ανώμαλο έδαφος χωρίς το ποδήλατο να χάσει πρόσφυση. Για να πετύχετε τη σωστή βύθιση πάρτε ένα κλιπσάκι (zip tie) και βάλτε το σε ένα από τα καλάμια (που βυθίζονται) της ανάρτησης.
Αφού το τοποθετήσετε πιέστε το μέχρι να κάτσει κάτω στη βάση. Ακολούθως καθίστε πάνω στο ποδήλατο κάπως "επιθετικά" -δηλαδή ελαφρά λίγο εκτός σέλας, το κέντρο βάρους σας να είναι μεταξύ χεριών και ποδιών στο κέντρο του ποδηλάτου. Για να το πετύχετε αυτό, ή θα πρέπει να έιστε άσσος στην ισορροπία, ή να σας βοηθήσει κάποιος κρατώντας το ποδήλατο για να μην πέσετε. Αφού το κάνετε αυτό μετά κατεβείτε μαλακά από το ποδήλατο.
Τώρα μετρήστε την απόσταση από το κλιπσάκι μέχρι τη βάση της ανάρτησης. Το ιδανικότερο βύθισμα είναι περίπου στο 25 - 30% της διαδρομής της ανάρτησης. Δηλαδή σε μία ανάρτηση 100mm το ιδανικό βύθισμα είναι γύρω στα 25-30mm. Επιλέξτε ένα μεγαλύτερο βύθισμα αν θέλετε μία βόλτα με πιο μαλακή αίσθηση (χάνοντας όμως περισσότερη ενέργεια), ή λιγότερο αν θέλετε τα πράγματα λίγο πιο επιθετικά.
Ρύθμιση προφόρτωσης
Αν έχετε ανάρτηση με ελατήριο η πρώτη μας στάση είναι η ρύθμιση της προφόρτωσης. Συνήθως το καπάκι για τη ρύθμιση βρίσκεται στο πάνω άκρος μίας από τις μπουκάλες -οι περισσότερες έχουν ένα τέτοιο ρυθμιστή, άλλες (συνήθως οι πιο φθηνές) έχουν δύο. Αν όταν κάθεστε πάνω στο ποδήλατο βλέπετε την ανάρτηση να μην βυθίζεται σχεδόν καθόλου, τότε γυρίστε το ρυθμιστή αντίθετα με τη φορά του ρολογιού. Αν απ' την άλλη βυθίζεται πολύ τότε το γυρνάμε με τη φορά του ρολογιού. Ξανανεβείτε για να δείτε ότι τώρα είναι εντάξει. Αν είστε λεπτός, ή βαρύς τότε μάλλον δε θα μπορείτε να ρυθμίσετε τη βύθιση της ανάρτησης μόνο με την προφόρτωση και θα πρέπει να αλλάξετε το ελατήριο. Αναλόγως του βάρους σας θα πρέπει να πάρετε ένα πιο μαλακό αν είστε ελαφρύς και ένα πιο σκληρό αν είστε πιο βαρύς. Στις πιο πολλές αναρτήσεις αλλάζει εύκολα απλά ξεβιδώνοντας το καπάκι από το πάνω μέρος της μπουκάλας και τραβώντας το παλιό ελατήριο έξω και ακολούθως βάζουμε το νέο.
Όσοι έχουν αερίου λαδιού
Για εσάς τους πονηρούς που αγοράσατε αερίου λαδιού, ή ήρθε το ποδήλατο σας με τέτοια ανάρτηση, τότε δε χρειάζεται να ανησυχείτε για την προφόρτωση, ή αλλαγή ελατηρίων. Απλά πάρτε την ειδική τρόμπα και αναλόγως εισάγετε ή εξάγετε αέρα από την μπουκάλα μέχρι η βύθιση να είναι στα επίπεδα που ανέφερα παραπάνω. Όπως είναι ο ρυθμιστής της προφόρτωσης, έτσι θα υπάρχει και μία βαλβίδα κάτω από ένα καπάκι είτε σε μία μπουκάλα, είτε και στις δύο. Αν είναι και στις δύο τότε προσπαθήστε να έχετε την ίδια πίεση και στις δύο. ΜΗΝ σφίγγετε πολύ την τρόμπα στη βαλβίδα. Απλά βιδώστε την μέχρι εκεί που βλέπετε ότι αρχίζει να έχει μία αντίσταση και λίγο ακόμη. Για αρχή βάλτε όσο αέρα λέει η εταιρία της ανάρτησης και κάντε επιπλέον ρυθμίσεις αργότερα για να πετύχετε την επιθυμητή βύθιση.
Μερικές αναρτήσεις έχουν και βαλβίδα για την αρνητική πίεση. Αυτό έχει σχεδιαστεί για να αντισταθμίζει την αρχική στατική τριβή της θετικής βαλβίδας και τις βοηθάει να δουλεύουν καλύτερα σε μικρές ανωμαλίες του δρόμου/μονοπατιού. Σ' αυτή τη φάση ρυθμίστε την πίεση της αρνητικής βαλβίδας περίπου στα ίδια επίπεδα με την θετική. Αργότερα μπορείτε να την χρησιμοποιείστε για μικρο-ρυθμίσεις της ανάρτησης. Δηλαδή βάζοντας περισσότερο αέρα θα είναι πιο καλή στις μικρές ανωμαλίες, βγάζοντας θα είναι πιο σκληρή, όμως θα είναι και πιο σταθερή στις μεγάλες ανωμαλίες και γενικότερα μία πιο ουδέτερη στάση.
Για να καταλάβετε στη δική μου την RockShox Reba SL που έχει θετική και αρνητική βαλβίδα, η εταιρία λέει ότι για το βαρος μου (70kg) πρέπει να έχει 110psi θετικό/αρνητικό. Όμως αυτό την κάνει κούτσουρο. Της έχω βάλει 90psi θετικό και 70psi αρνητικό και είναι τέλεια η απορροφητικότητα της σε όλες τις συνθήκες εκτός έντονων καταβάσεων. Μην ξεχνάμε όμως ότι είναι ανάρτηση για Cross Country κι όχι για Downhill.
Απόσβεση (επιστημονικές ορολογίες λέμε)
Ήρθε η ώρα να πέσουμε στα νερα (όχι βαθιά, πλατσουρίζουμε άνετα) της απόσβεσης. Μία ανάρτηση με μόνο ελατήρια τείνει να ανεβοκατεβαίνει ακόμη και μετά το πέρασμα ενός ανώμαλου κομματιού του εδάφους. Η απόσβεση κρατά τα πράγματα εκεί που πρέπει, συνήθως με λάδι το οποίο περνάει από κάποιες μικρές τρύπες στα πιστόνια. Μερικές φθηνές αναρτήσεις δεν έχουν υδραυλική απόσβεση και βασίζονται στη στατική τριβή, ή τη μικρή απόσβεση που έχει το ελαστομερές. Αν όμως έχετε ρυθμιστή απόσβεσης, τότε ορίστε τι πρέπει να κάνετε με αυτό:
H απόσβεση ανάκαμψης (Rebound damping) κρατά την ανάρτηση από το να επιστρέψει γρήγορα αφού περάσει από ένα εμπόδιο. Οι RockShox, Manitou και DT Swiss έχουν τη ρύθμιση της απόσβεσης στο κάτω μέρος της δεξιάς μπουκάλας, οι Marzocchi και Fox τα έχουν στο πάνω μέρος. Τώρα πριν αρχίσετε να βολτάρετε ανεβείτε στο ποδήλατο ξεκαβαλείστε από τη σέλα και μείνετε όρθιοι με τον σκελετό του ποδηλάτου ανάμεσα στα πόδια σας. Πιέστε την ανάρτηση γρήγορα και δείτε αν επανέρχεται σχεδόν μαζί με τα χέρια σας. Αν φαίνεται ότι σας χτυπάει τότε προσθέστε λίγο περισσότερη απόσβεση (προς τη χελώνα για τις RockShox) αν δεν επιστρέφει τότε αφαιρέστε (προς τον λαγό για τις RockShox).
Μπορεί η ανάρτηση να διαθέτει ρύθμιση για την συμπίεση της απόσβεσης (Compression Damping Adjuster). Απλά αφήστε το στο ελάχιστο για τώρα.
Τελικές συμβουλές
Μετά απ' όλα αυτά η ανάρτηση σας θα είναι έτοιμη για τις βόλτες σας. Ο μόνος τρόπος να δείτε ότι πράγματι όλα είναι ρυθμισμένα σωστά είναι να πάτε μία βόλτα στο σημείο που πηγαίνετε συνήθως. Εκεί (επειδή είναι και κοντά) προτιμώ Υμηττό, καθώς προσφέρει όλων των ειδών τα εδάφη, έτσι μπορείτε να βρείτε τελικά αν κάνατε σωστές ρυθμίσεις ή όχι. Θα πρέπει να έχετε στη διάθεση σας τώρα όλη τη διαδρομή της ανάρτησης σε μεγάλες ανωμαλίες του εδάφους. Αν όχι τότε θέλετε πιο μαλακό ελατήριο, ή λιγότερο αέρα στο θάλαμο. Αν όλη την ώρα όμως χρησιμοποιείτε όλη τη διαδρομή ακόμη και σε ανωμαλίες όχι τόσο μεγάλες τότε θέλετε σκληρότερο ελατήριο, ή περισσότερο αέρα στο θάλαμο.
Η απόσβεση είναι λίγο πιο δύσκολο να καταλάβετε αν την έχετε ρυθμίσει σωστά. Ένα απλό τεστ είναι να βρείτε μία ακολουθία από μικρές ανωμαλίες, όπως είναι ρίζες από δέντρα (το μονοπάτι μασάζ στον Υμηττό για όσους ξέρουν), ή ακόμη μπορείτε να βάλετε μία σκάλα από αυτές τις αλουμινένιες και να περάσετε με μία μέση ταχύτητα. Συγκεντρωθείτε στη συμπεριφορά της ανάρτησης. Αν την αισθάνεστε να αναπηδάει συνεχώς, προσθέστε περισσότερη απόσβεση, αν νιώθετε ότι σταδιακά χαμηλώνει η ανάρτηση και δύσκολα επανέρχεται, μειώστε την απόσβεση.
Μάλλον όμως μέχρι να το βρείτε θα σας πάρει αρκετές βόλτες. Αυτό είναι λογικό, ούτως ή άλλως δεν είμαστε και τέλειοι, ούτε ρομπότ να τα ρυθμίζουμε όλα στην εντέλεια. Όσο θα εξοικειώνεστε με την αίσθηση της ανάρτησης, αρχίστε να παίζετε με το αρνητικό ελατήριο και την απόσβεση για να έχετε την αίσθηση που ψάχνετε. Συνήθως χρειάζεται λίγη απόσβεση.
Αυτό είναι λοιπόν ότι καλύτερο μπορώ να πω για να σας βοηθήσω. Ελπίζω να σας έλυσα όποιες απορίες έχετε για τις λειτουργίες των μοντέρνων αναρτήσεων και να χαρείτε επιπλέον τις βόλτες σας!
ΣΧΟΛΙΑ