Ρύθμιση πίσω ανάρτησης
Παλαιότερα είχα γράψει έναν οδηγό για το πως θα ρυθμίσετε την μπροστά ανάρτηση σας είτε είναι αερίου, είτε με ελατήριο. Πολλοί ήθελαν κι έναν οδηγό για το πως γίνεται η ρύθμιση για την πίσω ανάρτηση και τώρα που έχουμε λίγο περισσότερο χρόνο είπα να γράψω έναν οδηγό γι' αυτό!
Εφόσον πολλοί από εσάς λοιπόν (μαζί κι εγώ) είστε κάτοχοι ποδηλάτου με μπρος/πίσω αναρτήσεις, για να καταπίνετε κάθε ανωμαλία στο δρόμο σας -και καλά κάνετε-, ορίστε ένας οδηγός για να μπορέσετε να την ρυθμίσετε τη ριμάδα την πίσω λίγο καλύτερα!
Από που βάζω αέρα;
Λοιπόν, πρώτον οι αναρτήσεις αέρα όπως καταλαβαίνετε χρειάζονται αέρα για να λειτουργήσουν, ο οποίος μπορεί να μπει μέσω μίας βαλβίδας schrader (βαλβίδα αυτοκινήτου) και θα τη βρείτε πάνω στο σώμα της ανάρτησης. Βέβαια πριν βάλετε αέρα πρέπει να αδειάσετε αυτόν που υπάρχει ήδη μέσα και μετά να την πιέσετε όλη. Αυτό θα σας δώσει όλη τη διαδρομή που έχει η ανάρτηση, πράγμα σημαντικό...
Μετά απ' αυτό βάλτε ένα κλιπσάκι (zip tie) αν δεν έχει ήδη το λαστιχάκι που είχε όταν την αγοράσατε, γύρω από τη σωλήνα που μπαίνει μέσα στο σώμα της ανάρτησης. Βεβαιωθείτε ότι είναι σφικτά (και μην ανησυχείτε για την επίδοση της καθώς δεν την επηρεάζει καθόλου). Το κλιπσάκι (zip tie) θα σας δείξει τη μέγιστη διαδρομή που έχει η ανάρτηση σε κάθε βόλτα σας κι έτσι θα ξέρετε αν πιέζεται σωστά. Η απώλεια αέρα ούτως ή άλλως είναι πολύ σπάνια, αλλά μπορεί να συμβεί με την πάροδο του χρόνου κι έτσι θα μπορέσετε να την εντοπίσετε πριν να είναι πολύ αργά.
Ακολούθως αναπτύξτε πλήρως την πίσω ανάρτηση και μετρήστε την απόσταση από την εισαγωγή του καλαμιού στο εσωτερικό της ανάρτησης μέχρι το λαστιχάκι, ή το κλιπσάκι που βάλατε πριν λίγο. Ελέγξτε το ποσοστό αυτό σε σχέση μ' αυτό που δίνεται από τον κατασκευαστή. Να θυμάστε πως 40mm ή 50mm συμπίεσης δεν πάει να πει ότι η πίσω ανάρτηση έχει διαδρομή μόνο 40, ή 50mm. Το πλαίσιο είναι έτσι σχεδιασμένο ώστε να μεταφράσει αυτή τη διαδρομή σε πραγματική των 80 - 140mm, ανάλογα με τη σύνδεση που χρησιμοποιεί μεταξύ του πλαισίου και της ανάρτησης.
Εισαγωγή αέρα
Ήρθε η ώρα να επαναφέρετε την ανάρτηση στην προηγούμενη κατάσταση. Χρησιμοποιήστε μία τρόμπα αναρτήσεων1 και δώστε όσο αέρα λέει στις οδηγίες ο κατασκευαστής για αρχή. Δείτε πόση πίεση λέει για το βάρος σας και βάλτε αναλόγως. Αν δεν γνωρίζετε το βάρος σας ανεβείτε σε μία ζυγαριά όσο γίνεται ακριβείας για να δώσετε τις ιδανικές πιέσεις για το βάρος σας.
Τώρα, ξέροντας την ολική διαδρομή της ανάρτησης καταλαβαίνετε τις αλλαγές που πραγματοποιείτε σ' αυτή. Οπότε καλό θα ήταν να σημειώσετε μερικές πληροφορίες για την ανάρτηση σας, όπως ολική διαδρομή, το βάρος σας και την ακριβή πίεση αέρα που έχετε βάλει. Αυτό θα σας βοηθήσει μελλοντικά να κάνετε τις αλλαγές πιο γρήγορα, αλλά και να είστε πιο ακριβείς με αυτές.
Όσον αφορά το πόσο αέρα θα ήταν καλό να βάζετε, υπάρχει μία άτυπη συμφωνία μεταξύ κυρίων (χαχαχα) πως καλό θα είναι για κάθε κιλό να βάζετε περίπου 2psi, δηλαδή αναλογία κοντά στο 2:1 (στην ουσία είναι 2.2psi, αλλά εντάξει για 1 με 2psi δε χάλασε ο κόσμος). Αρά π.χ. αν το βάρος σας είναι σαν εμένα που είμαι στην κατηγορία μύγας (70 κιλά) τότε θα πρέπει να έχει 140psi η ανάρτηση. Θυμηθείτε να χρησιμοποιείτε μία τρόμπα αναρτήσεων, οι οποίες είναι ακριβείας, καθώς οι απλές που φουσκώνουμε τα λάστιχα συνήθως έχουν απώλειες με αποτέλεσμα να μην έχετε σωστές ενδείξεις! Αν μαντεύετε τη σωστή πίεση με μια ότι να 'ναι τρόμπα, ζήσε Μάη μου να φας τριφύλλι. Πάντως δείτε και τι πίεση προτείνει ο κατασκευαστής, για να δείτε κιόλας αν είστε σχετικά κοντά σ' αυτά που αναφέρει. Συνήθως δεν αποκλίνετε και πολύ, εκτός και αν είστε μεθυσμένος, ή μύωπας, χωρίς τα γυαλιά σας... :D.
Βύθιση
Για να μπορέσει ο πίσω τροχός να μένει στο έδαφος ανεξάρτητα των ανωμαλιών (μικρών, ή μεγάλων), πρέπει να χρησιμοποιήσουμε λίγη διαδρομή της πίσω ανάρτησης για τη σωστή βύθιση. Δηλαδή όταν είμαστε πάνω στο ποδήλατο (όρθιοι, ή καθιστοί) πρέπει να είναι ελάχιστα βυθισμένη, όπως και η μπροστά ανάρτηση. Αυτό ονομάζεται βύθιση, ή και "sag" στα Αγγλικά. Το καλύτερο θα ήταν να χρησιμοποιήσετε το 25% της ολικής διαδρομής. Αυτό βοηθά τον πίσω τροχό να τρώει τις ανωμαλίες, αλλά και να μένει σε επαφή με το έδαφος. Θυμηθείτε πως ο πίσω τροχός δεν δουλεύει μόνος του, οπότε μπροστά και πίσω βύθιση θα πρέπει να είναι σχετικά ίδια, δηλαδή στο 25%.
Βλέποντας πόση βύθιση είναι αρκετή
Όταν βάλετε τον κατάλληλο αέρα για το βάρος σας στην ανάρτηση, προσεχτικά καθίστε στο ποδήλατο και μετά απαλά κατεβείτε απ' αυτό. Προσέξτε να μην αναπηδήσει πολύ η ανάρτηση καθώς θα χάσετε το σωστό σημείο βύθισης και θα πρέπει να το ξανακάνετε από την αρχή. Καλύτερα θα ήταν να υπάρχει κάποιος να σας βοηθήσει κρατώντας το ποδήλατο ώστε να μη χρειάζεται να κρατάτε εσείς ισορροπία. Το κλιπσάκι που βάλατε πριν θα μετακινηθεί κι έτσι θα ξέρετε πόση βύθιση έχει, έτσι αργότερα θα μπορέσετε να πετύχετε καλύτερο αποτέλεσμα αν δεν το πετύχετε με την πρώτη. Αφού το κάνετε αυτό πηγαίνετε για μία βόλτα έτσι μικρή και δείτε πως συμπεριφέρεται γενικώς η ανάρτηση. Αν την έχετε ρυθμίσει σωστά θα πρέπει να πιάνει όλη τη διαδρομή της σε μεγάλα άλματα κι όχι από μέτριες καταστάσεις. Η διαφορά ακόμη και 5psi σε μερικές αναρτήσεις αλλάζει τελείως την αίσθηση. Δείτε αν γενικώς είναι σ' αυτά τα στάνταρ η ανάρτηση και δοκιμάστε άλλη μία φορά σε βόλτα να σιγουρευτείτε ότι τη ρυθμίσατε σωστά.
Αρνητική Βαλβίδα Αέρα
Σε μερικές αναρτήσεις υπάρχει βαλβίδα αρνητικής πίεσης αέρα κι αυτό για να μην τερματίζει άγαρμπα αλλά να είναι πιο μαλακή. Μερικά μοντέλα γεμίζουν τον αέρα στην αρνητική βαλβίδα αυτόματα καθώς βάζετε αέρα στη κυρίως βαλβίδα, ενώ άλλα έχουν ξεχωριστή βαλβίδα. Σε κάποιες αναρτήσεις μην υπερβάλετε με τον αέρα -εξάλλου θέλετε να τερματίζετε την ανάρτηση, αλλά όχι σε όλες τις ανωμαλίες, απλά σ' αυτές που χρειάζεται (άλματα και μεγάλα drop)-.
Σταθερότητα Ανάρτησης / Ρυθμός Πίεσης
Ο αέρας έχει ένα γραμμικό ρυθμό πίεσης και αλλάζοντας την πίεση τότε αλλάζει και η σταθερότητα της ανάρτησης, αλλά δεν μεταβάλλει την τιμή της καμπύλης πίεσης, η οποία θα παραμείνει (σχετικά) γραμμική. Για γίνει η ανάρτηση σταθερότερη, προσθέστε αέρα. Αν αισθάνεστε ότι η ανάρτηση είναι σταθερή, αλλά ενεργοποιείται κάνοντας ποδήλατο από το σχεδιασμό του πλαισίου, ενεργοποιείστε το pro pedal (μπλε διακόπτης με πιάσιμο για το χέρι). Αυτό θα σας επιτρέψει να κάνετε ποδήλατο με μία σχετικά μαλακή πίσω ανάρτηση και σχεδόν θα εξαλείψει την μετακίνηση της.
Αναρτήσεις Ελατηρίου
Οι αναρτήσεις ελατηρίου χρησιμοποιούν όπως καταλαβαίνετε ένα μεταλλικό ελατήριο αντί για αέρα. Εάν είστε πάνω ή κάτω από το επίπεδο βύθισης τότε οπωσδήποτε θα πρέπει να αλλάξετε το ελατήριο με ένα μαλακό/σκληρό ανάλογα την περίπτωση. Συνήθως τα ποδηλατάδικα έχουν ελατήρια για τις αναρτήσεις και δε θα δυσκολευτείτε. Ρωτήστε και δε θα χάσετε! Επίσης η προφόρτιση μάλλον δεν θα βοηθήσει στο σετάρισμα, καθώς εδώ πρόκειται για ρύθμιση της απόστασης που θα έχετε με το ποδήλατο από το έδαφος. Σε κάθε περίπτωση δείτε το εγχειρίδιο του κατασκευαστή για καλύτερη και ακριβέστερη ρύθμιση.
Ρύθμιση Απόσβεσης
Κάποιες αναρτήσεις έχουν εξωτερική ρύθμιση απόσβεσης (συνήθως ένας μικρός κόκκινος κρίκος). Αυτή η ρύθμιση ελέγχει το ρυθμό με τον οποίο η ενέργεια της ανάρτησης έρχεται πίσω στον αναβάτη. Πολύ μικρή και θα έχετε συνεχόμενα τραντάγματα μέσω της σέλας σε κάθε ανωμαλία. Πάρα πολύ και η ανάρτηση δε θα εκτείνεται στο μέγιστο της διαθέσιμης διαδρομής της, πιθανώς επίσης κάνοντας την κούτσουρο, χάνοντας συνέχεια διαδρομή με κάθε νέα ανωμαλία.
Ξεκινήστε τη ρύθμιση με τον κρίκο στο μηδενικό (γυρίστε το στο πλην). Αυτό θα επιτρέψει στην ανάρτηση να επανέλθει πάρα πολύ γρήγορα, όμως αυτό για τους πιο πολλούς ποδηλάτες (συμπεριλαμβανόμενου κι εμένα) είναι πολύ γρήγορο. Προσθέστε απόσβεση ένα κλικ κάθε φορά και κάντε μία μικρή βόλτα σε ένα κλασσικό μονοπάτι να δείτε πως συμπεριφέρεται γενικώς. Συνεχίστε να προσθέτετε απόσβεση μέχρι να καταλάβετε ότι γυρνάει σχετικά γρήγορα πίσω, όμως χωρίς να αναπηδά συνέχεια, αλλά ούτε να έχει γίνει κούτσουρο και να είναι πατημένη συνέχεια!
Απόσβεση Συμπίεσης
Μερικές αναρτήσεις έχουν και ένα μπλε ρυθμιστή, ή διακόπτη (όχι το διακόπτη pro pedal που ανέφερα παραπάνω). Αυτό είναι ο διακόπτης απόσβεσης συμπίεσης, ο οποίος ελέγχει το ρυθμό με τον οποίο η ανάρτηση συμπιέζεται κάτω από ένα δεδομένο φορτίο. Αρχίστε με τη ρύθμιση στο κλειστό και όπως και πριν δοκιμάστε πρώτα με ένα κλικ και αργότερα στο μονοπάτι δοκιμής αναλόγως την αίσθηση αποφασίζετε αν χρειάζεται περισσότερα κλικ.
Lockout
Αρκετές από τις αναρτήσεις έχουν και lockout. Αυτό δίνει στον ποδηλάτη τη δυνατότητα να κλείσει την ανάρτηση στο μέγιστο της διαδρομής της χωρίς να πιέζεται, είτε με ένα διακόπτη που βρίσκεται πάνω στο τιμόνι, είτε πάνω στην ίδια την ανάρτηση. Όπως καταλαβαίνετε κάτι τέτοιο είναι must για αναβάσεις, καθώς όταν ποδηλατείτε και πιέζεται η ανάρτηση χάνεται ενέργεια κι εφόσον την κλειδώσετε, όλη αυτή η ενέργεια χρησιμοποιείται για την ώθηση του ποδηλάτου. Έτσι το ποδήλατο γίνεται κάτι "σαν hardtail" και λέω σαν γιατί συνήθως πάλι οι αναρτήσεις αυτές που έχουν lockout όταν περάσουμε ένα εμπόδιο, ή πέσουμε σε μία λακκούβα θα ανοίξουν να αποροφήσουν αυτή τη μεγάλη ανωμαλία και μετά θα έρθουν πάλι αυτόματα σε κατάσταση lockout.
Επίλογος
Αυτά τα λίγα (λέμε τώρα) για το ρύθμισμα της ανάρτησης. Πιστεύω να μην τα βρήκατε δύσκολα, αλλά κι αν τα βρήκατε, τότε εδώ είμαστε να σας βοηθήσουμε. Comments παιδιά, για γενικά σχόλια, παρατηρήσεις και βοήθεια στο εάν έχω αναφέρει κάτι λάθος... Μέχρι τότε, καλά και ασφαλή χιλιόμετρα παίδες και κορασίδες βεβαίως, βεβαίως!!!
1 Καλά θα μου πείτε, αφού έχω αυτή για το ποδήλατο, το ίδιο είναι. Όχι, μία τρόμπα ποδηλάτου είναι έτσι φτιαγμένη ώστε να μεταφέρει όσο το δυνατόν μεγαλύτερες ποσότητες αέρα για να φουσκώσετε γρήγορα το λάστιχο, ενώ μία τρόμπα ανάρτησης είναι έτσι φτιαγμένη, ώστε να δίνει λίγο αέρα, καθώς οι πιέσεις στην ανάρτηση είναι μικρότερες και πρέπει να είναι πιο ακριβής.
ΣΧΟΛΙΑ